Кој потфрли во случајот Миленкоски?
Се чини дека случајот „Миленкоски“ не започнува и завршува само во рамките на МНР. Во 2018 година, во времето кога Миленкоски ја извршувaл својата мисија во Ерменија, министер за надворешни работи бил Никола Димитров, актуелен вицепремиер за Европски интеграции, додека државен секретар бил Виктор Димовски, моментно директор на АНБ. И двајцата биле информирани за неговите скандали, но наместо одговорност, проблемите на Миленкоски се замолчија. Не реагирал ниту министерот за Внатрешни работи, Оливер Спасовски, додека актуелното раководство во Министерството за надворешни работи – наместо да изрече казна, пред два месеци повторно го назначи во Виена, во македонската мисија во ОБСЕ. Ланецот на пропусти е долг…
Ведат Мемедалиу
Скопје, 5 септември – Државниот секретар во Министерството за надворешни работи е државниот службеник кој, пред не повеќе од два месеци, го потпиша именувањето на заменик-шеф на македонската мисија во ОБСЕ во Виена, на контроверзниот дипломат Миле Миленкоски, веќе уапсен во Србија по барање на австриските власти.
Добро информирани извори од МНР велат дека на местото на Миленкоски бил подготвен друг вработен во МНР, кој дури и победил на конкурсот, меѓутоа два или три дена пред конечната одлука за победничкиот кандидат, високи претставници на МНР го назначиле Миле Миленкоски.
За скандалот да биде уште поголем, раководството на Министерството за надворешни работи го прекршија Законот за организациска работа на државните органи, како и Регулативата за испраќање и враќање дипломати од дипломатските претставништва на земјата. Во членот 9 од Регулативата, кандидатот за претставник во конзулат или амбасада, мора да добие позитивно мислење од Дирекцијата за правни и конзуларни услуги при МНР, чиј директор е Јакуп Реџепи. Реџепи, како што дознава весникот КОХА, не дал позитивно мислење за Миленкоски, секогаш врз основа на проблематичното минато во некои дипломатски мисии во странство.
Во членот 9 од Регулативата за испраќање или враќање дипломати стои дека кандидатот, покрај документите предвидени со конкурсот, мора да добие позитивно мислење од Дирекцијата за правни и конзуларни услуги при МНР. И ова мислење на Реџепи, Миленковски не успеа да го обезбеди. Покрај тоа, нашите извори во МНР покажуваат дека директорот Реџепи ги известил службениците дека има конкретни истраги против Миленкоски.
Спахиу не известил за скандалите на Миленкоски
Меѓутоа, освен Комисијата за избор на кандидат за заменик шеф на Мисијата при ОБСЕ во Виена, и прекршување на Законот од страна на врвните раководители на МНР при изборот на Миленкоски за заменик -шеф на мисијата во ОБСЕ, потфрли исто така и Директорот на Дирекцијата за организациски работи при МНР, Луфтим Спахиу. Вториот, и покрај скандалите на Миленкоски откако беше на должност во Конзулатите во Детроит, Чикаго и Вашингтон до скандалот со мисијата во Ерменија, не ги извести Комисијата и МНР дека не е достоен за задачата што му е доверена. Додека токму дирекцијата на Спахиу е одговорна за следење на работата на своите вработени, без разлика дали е во рамките на МНР, па дури и во странските дипломатски претставништва на земјата.
На официјалната веб-страница на МНР се наведува дека Дирекцијата за организациски прашања, меѓу другото, ја менаџира и организира работата на секторите и одделите во рамките на неа, ја оценува работата на организационите единици и претставништвата под нејзина надлежност; врши и други работи од својот делокруг.
„Дирекцијата за организациски работи одобрува годишни планови и извештаи за работа, планира, организира, координира и следи активности поврзани со општи и правни прашања, управување со човечки ресурси, образование и движење на вработените во служба … Управува и организира работа на сектори и одделенија во него, ја оценува работата на организациските единици и претставништвата под нејзина надлежност, врши и други работи од својот делокруг “, е задача на дирекцијата предводена од Луфтим Спахиу.
Сертификат за безбедност
Две години по ред, 2017-2018 година, Милен Миленковски беше заменик-шеф на мисијата на Македонија во ОБСЕ во Виена. На оваа позиција беше назначен од Виктор Димовски, тогашен државен секретар во Министерството за надворешни работи, моментално директор на Агенцијата за национална безбедност. И, токму во 2018 година, се случува меѓународниот скандал, за кој денес Миленковски е во екстрадициски притвор во Србија. Миленковски е осомничен дека организирал патување во Ереван, Ерменија, пред три години, заедно со уште двајца македонски дипломати (нивниот идентитет е познат за редакцијата) за да се евакуира висок ерменски претставник осомничен за злоупотреба на повеќе милиони долари во неговата земја. Мотивите на оваа акција не се познати, но сомнежите се дека оваа акција е направена со знаење на високите безбедносни структури во Македонија. Тоа е затоа што уапсениот Миле Миленкоски, заедно со уште двајца дипломати (С.С.) и (В.С.), за оваа спасувачка мисија на контроверзниот Ерменец, позајмиле приватен авион со кој патувале за Ерменија. Претходно, како покритие тие во забрзана постапка регистрираа невладино здружение за лица со посебни потреби, за учество на конференција на оваа тема.
Оваа нивна мисија во 2018 година беше успешна и контроверзниот Ерменец, кој меѓу другото се сомнева дека бил вмешан во перење пари и присвојување на многу државни имоти во неговата земја, при што приватниот авион е доведен на сигурно место. Како што тврдат нашите извори, оваа спасувачка операција за спасување е откриена оттогаш, но со брз дипломатски одговор и безбедносните структури на земјите вклучени во овој случај, овој случај е замолчен, кога одеднаш сега, повторно се активира од австриските власти. Според нивната потерница, минатата недела – Миле Миленкоски беше уапсен во Врање, Србија, придружуван од неговиот колега (В.С.), кој сега е пензиониран дипломат, но кој беше дел од операцијата во Ерменија во 2018 година. И двајцата продолжуваат да бидат одржан во притвор од српските власти. Прашањето што во моментов го поставуваат безбедносните експерти е како е возможно за проблематичен дипломат кој предизвика меѓународни скандали да не му биде отповикан „безбедносниот сертификат“, документ без кој нема да може да работи ниту внатре во МНР во Скопје. Сертификатите за безбедност ги издава Агенцијата за национална безбедност, откако претходно собира информации од многу извори и институции за минатото на вработениот. И, знаејќи ги сите афери со Миленкоски во некои дипломатски мисии, КОХА дознава дека на Миленкоски се уште не му е одземен „безбедносниот сертификат“.
Одговорност и на другите институции
Се чини дека случајот „Миленкоски“ не започнува и завршува само во рамките на МНР. Во 2018 година, во времето кога Миленкоски ја извршувал својата мисија во Ерменија, министер за надворешни работи бил Никола Димитров, актуелен вицепремиер за евроинтеграции, додека државен секретар бил Виктор Димовски, моментно директор на Агенцијата за национална безбедност. Димитров и Димовски секако имаа сознанија за меѓународната потерница по Миленкоски покрената од австриските власти. Министерот за внатрешни работи, Оливер Спасовски, секако беше свесен за ова, бидејќи сите земји-членки на Интерпол имаат пристап до меѓународни потерници. Меѓутоа, три години по скандалот, ниту една од овие три институции не пријави дали некогаш се започнати истраги, за што требаше да биде отворен случај од страна на Државното високо обвинителство. Но, се чини дека ниту МНР, ниту АНБ ниту МВР не презеле конкретни чекори за решавање на случајот, напротив, целата историја на случајот води до заклучок дека токму овие институции, доколку немале рака во скандали, беа во можност да ги сокријат од истражните органи.
Единствениот што зборуваше за случајот, откако весникот КОХА објави детали за случајот, е кабинетот на Министерот за надворешни работи. Министерството за надворешни работи потврди дека Миленковски се наоѓа во екстрадициски притвор во Србија од 27 август, додека неговиот работен однос во Министерството за надворешни работи вчера беше замрзнат. „Министерството за надворешни работи на Република Северна Македонија потврдува дека вработен во Министерството, кој во моментов е испратен во нашата Мисија на ОБСЕ во Виена, е уапсен во Република Србија на 27.08.2021 година, за што Министерството за надворешни работи на Република Србија официјално ја извести Амбасадата на Северна Македонија во Белград, според која надлежниот суд во Србија издал наредба за екстрадиција врз основа на меѓународна потерница за кривично дело за кое е обвинет дека го извршил за време на неговиот приватно патување во странство“, се вели во соопштението на Министерството за надворешни работи.
За разлика од Миленкоски, пратениците Албанци сe уште немаат безбедносни сертификати
Агенцијата за национална безбедност (АНБ), предводена од Виктор Димовски, продолжува да ги исмева пратениците Албанци во Собранието на Северна Македонија. Ретки се пратениците кои имаат безбедносен сертификат, додека спротивното се случува со македонските пратеници – ретки се оние кои немаат безбедносен сертификат. Да биде иронијата поголема, дури и албанските пратеници кои се членови на парламентарната комисија за надзор над работата на тајните служби немаат безбедносен сертификат. Вјолца Адеми и Гајур Кадрија од ДУИ, Бастри Бајрами од Движењето БЕСА и Елми Азири од Алијансата за Албанците се пратеници – членови на Комисијата за надзор на услугите, но кои немаат безбедносен сертификат издаден од АНБ на Димовски. Поминуваат две години од нивниот мандат како пратеник, но немаат пристап до ниту еден извештај што ја покажува работата на две служби во земјата: Агенцијата за разузнавање и Агенцијата за национална безбедност. Од друга страна, на контроверзен дипломат како Миле Миленкоски, кој предизвикува и меѓународни скандали, се уште не му е одземен својот безбедносен сертификат. Барем не додека МНР му го замрзна работното место откако беше уапсен во Србија на 27 август, заедно со колега, пензиониран дипломат.